Σήμανση CE για μονωτικούς υαλοπίνακες

Το πρότυπο, το οποίο ρυθμίζει τη συμμόρφωση των μονωτικών πολλαπλών υαλοπινάκων (πρότυπο 5 της σειράς EN 1279), δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα της ΕΕ στις 14/12/2005. Το γεγονός αυτό έχει ως αποτέλεσμα την ισχύ του εναρμονισμένου προτύπου EN 1279 για τους μονωτικούς υαλοπίνακες (ΜΥ) σε όλα τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τη υποχρεωτική σήμανση CE αυτών έως την 01/03/2007 στα πλαίσια της οδηγίας 89/106/ΕΟΚ.

Με τη δημοσίευση της ΚΥΑ 1781/62 στην εφημερίδα της Κυβερνήσεως ΦΕΚ 210/2751 01.03.2010, η σήμανση για τους ΜΥ είναι πλέον υποχρεωτική και από την ελληνική νομοθεσία.

Σύμφωνα όμως με τη γνώμη πολλών στο χώρο της υάλου, το πρότυπο έχει αρκετά σημεία που πρέπει να βελτιωθούν. Το γεγονός για παράδειγμα, ότι ο κάθε ένας κατασκευαστής ΜΥ πρέπει να διεξάγει την αρχική δοκιμή τύπου (Initial Type Test ITT) με δική του ευθύνη και έξοδα, δημιουργεί προβλήματα σε πολλούς μικρομεσαίους κατασκευαστές. Μια λύση θα ήταν να εφαρμοστεί το γνωστό και με επιτυχία εφαρμοσμένο σύστημα της μεταβίβασης των αρχικών μετρήσεων (cascading), που επιτρέπεται να εφαρμοστεί π.χ. στα κουφώματα και υαλοπετάσματα, το οποίο όμως δεν ισχύει ακόμη για τους ΜΥ. Αν εφαρμοστεί το σύστημα μεταβίβασης θα γίνει πιο προσιτός ο δρόμος προς την απαραίτητη σήμανση CE και για τις μικρομεσαίες και μικρές επιχειρήσεις. Για την ώρα θα μπορούσαν να συμφωνήσουν μερικοί κατασκευαστές μεταξύ τους ή/και με κάποιον «μεγάλο κατασκευαστή», ώστε χρησιμοποιώντας κοινά υλικά κατασκευής και ίδια μέθοδο να μπορούν να χρησιμοποιούν τις ίδιες αρχικές δοκιμές μειώνοντας το κόστος.

Η σήμανση CE είναι ένα «Διαβατήριο» που επιτρέπει στα σημανθέντα προϊόντα την ελεύθερη διακίνηση και πώλησή τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Με τη σήμανση αυτή δηλώνεται ότι πληρούνται οι απαιτήσεις και προδιαγραφές που έχουν τεθεί από την ΕΕ. Η σήμανση CE τελικά αποδεικνύει τη συμμόρφωση του προϊόντος με τις ευρωπαϊκές οδηγίες.

Όλα τα προϊόντα κατατάσσονται σε Συστήματα Συμμόρφωσης (Σ.Σ.) σύμφωνα με τις οδηγίες των εκάστοτε εναρμονισμένων προτύπων. Οι μονωτικοί υαλοπίνακες ανήκουν στο Συστήματα Συμμόρφωσης 3. Αυτό σημαίνει ότι οι Αρχική Δοκιμή Τύπου (ΙΤΤ) πρέπει να διεξαχθεί σε Κοινοποιημένο Οργανισμό Μέτρησης και το Σύστημα Ελέγχου Παραγωγής στο Εργοστάσιο είναι ευθύνη του εκάστοτε κατασκευαστή.

Η σήμανση CE στους μονωτικούς υαλοπίνακες δεν δίνεται ή εκδίδεται από κάποιον Φορέα ή άλλη Υπηρεσία. Ο Κατασκευαστής, και μόνον αυτός, είναι υπεύθυνος για την τοποθέτηση του Σήματος στα προϊόντα που κατασκευάζει, εκδίδοντας μια Δήλωση Συμμόρφωσης. Απαραίτητα για τη Σήμανση είναι τα εξής:

Αρχική Δοκιμή Τύπου (ITT=Initial Type Test), ώστε να καθορισθούν ή όχι (npd) οι προδιαγραφές των προϊόντων και οι τιμές απόδοσης για κάποιες ιδιότητές του, που απαιτούνται από το εναρμονισμένο πρότυπο. Οι τιμές απόδοσης πρέπει να απορρέουν από μετρήσεις / υπολογισμούς από ένα Κοινοποιημένο Φορέα ή από τα αναφερόμενα πρότυπα.

Η Εφαρμογή και η διατήρηση ενός Συστήματος Εσωτερικού Ελέγχου Παραγωγής (FPC=Factory Production Control) στην επιχείρησή του, που να εξασφαλίζει ότι όλα τα παραχθέντα προϊόντα προσαρμόζονται στην αρχική δοκιμή ITT και τηρούνται οι προδιαγραφές του Τεχνικού Εγχειριδίου. Οι απαιτήσεις για το σκοπό αυτό αναφέρονται στο πρότυπο ΕΝ 1279-6.

Αναλυτικότερα οι απαιτήσεις για τη σήμανση CE είναι:

Ο δείκτης διάχυσης υδρατμών σύμφωνα με το ΕΝ 1279-2 (για όλους τους μονωτικούς υαλοπίνακες).
Η ταχύτητα διαφυγής αερίου (αν χρησιμοποιείται αέριο π.χ. Argon ή SF₆) σύμφωνα με το ΕΝ 1279-3.
Η συγκόλληση μονωτικού ύαλου (εφόσον δεν τη παρέχει ο παραγωγός της εκάστοτε κόλλας) κατά ΕΝ 1279-4.
Οι οδηγίες που υπάρχουν στο ΕΝ 1279-5 (Είναι το βασικό πρότυπο της σειράς και σύμφωνα με αυτό γίνεται η Σήμανση CE. Συμπεριλαμβάνει την Αξιολόγηση Συμμόρφωσης = ITT, τυποποιημένες ιδιότητες, Δήλωση Συμμόρφωσης).
Οι οδηγίες που υπάρχουν στο ΕΝ 1279-6 (Σύστημα Εσωτερικού Ελέγχου Παραγωγής στο Εργοστάσιο και επιθεωρήσεις = FPC).
Η κλιματική συμπεριφορά μικρής διάρκειας (δοκιμή αναφοράς για την παρακολούθηση τής παραγωγής) λαμβάνοντας υπόψη το ΕΝ 1279-6.

Αναλυτικά οι δύο βασικές απαιτήσεις για τη σήμανση CE:

Α) ΙΤΤ (Αρχική Δοκιμή Τύπου)

Οι ιδιότητες (τυποποιημένες ιδιότητες) που απαιτούνται από το πρότυπο ΕΝ 1279-5,
αναγράφονται στο σήμα πιστότητας CE (παράδειγμα υπάρχει στο τέλος του άρθρου)
και για τις οποίες πρέπει να δεσμευτεί ο Κατασκευαστής στη Δήλωση Συμμόρφωσης
είναι οι εξής:

Συμπεριφορά σε φωτιά (κλάσεις Α_1,Α_2,Β, C, D, E), κατά ΕΝ 13501-1
Αντοχή σε φωτιά κατά ΕΝ 13501-2
Συμπεριφορά σε εξωτερική φωτιά κατά prΕΝ 13501-5
Αντοχή σε δομική επίκρουση κατά ΕΝ 12600
Αντοχή σε ξαφνική αλλαγή θερμοκρασίας (Κ) κατά ΕΝ 1863-1, 12150-1
Αντοχή σε ανεμοπίεση, σταθερό φορτίο και φορτίο χιονιού (mm) κατά prEN 13474,14179
Θερμομόνωση (W/m²K) κατά ΕΝ ISO 10077-1, DIN ΕΝ 673, 674
Ηχομόνωση κατά ΕΝ 12758
Ακτινοβολία κατά EN 410:
- Απορρόφηση, εκπομπή
- Μεταφορά/ Αντανάκλαση ηλιακής ενέργειας
Αντικλεπτική προστασία ΕΝ 356
Αντοχή σε έκρηξη ΕΝ 13541
Αντιβαλλιστική προστασία ΕΝ 1063

Ο Κατασκευαστής, για να έχει το δικαίωμα να σημάνει τα προϊόντα του με τη σήμανση CE, πρέπει να«κάνει δηλώσεις» για τις προαναφερθείσες 12 ιδιότητες, που σημαίνει ότι πρέπει να δηλώσει ή μια τιμή μέτρησης ή npd (non performance declared = καμία δηλωμένη μέτρηση). Είναι όμως υποχρεωμένος να δηλώσει τιμή μέτρησης για αυτές τις ιδιότητες, οι οποίες απαιτούνται νομοθετικά στη χώρα διακίνησης του προϊόντος. Στην Ελλάδα είναι υποχρεωτική η θερμοπερατότητα για τα παράθυρα με απαίτηση για ελάχιστη τιμή του συντελεστή θερμοδιαπερατότητας (U_w). Αυτό προϋποθέτει την ύπαρξη του U_g (συντελεστής θερμοδιαπερατότητας ΜΥ). Και στις δυο περιπτώσεις ο καθορισμός της τιμής του U (σε W/m²K) μπορεί να γίνει με 3 τρόπους:

Από τους πίνακες του προτύπου ΕΝ ISO 10077-1.
Με υπολογισμό κατά DIN ΕΝ 673, είτε σε Κοινοποιημένο Φορέα είτε με πιστοποιημένο από Κοινοποιημένο Φορέα λογισμικό. Οι εκάστοτε τιμές των U πρέπει να είναι όμως μετρημένες ή υπολογισμένες από Κοινοποιημένο Φορέα.
Με μέτρηση σε Κοινοποιημένο Φορέα κατά DIN ΕΝ 674.

Από τα προαναφερθέντα είναι φανερό ότι η σήμανση CE δεν είναι σήμα ποιότητας, αλλά αποσκοπεί στην πληροφόρηση του Καταναλωτή σε σχέση με κάποιες αποδόσεις ιδιοτήτων του προϊόντος που αγοράζει. Ο Κατασκευαστής μπορεί να σημάνει τους μονωτικούς υαλοπίνακές του με CE ακόμη και δηλώνοντας:

npd για όλες τις τυποποιημένες ιδιότητες, εκτός από το συντελεστή θερμοδιαπερατότητας, που είναι έμμεσα υποχρεωτικός από την ελληνική νομοθεσία.

Βασική προϋπόθεση είναι όμως να έχει:

μετρήσει τη σφράγιση του πολλαπλού υαλοπίνακα σύμφωνα με το πρότυπο ΕΝ 1279-2,
ή για την απώλεια αερίου κατά το ΕΝ 1279-3 αν είναι με οποιοδήποτε αέριο, ώστε να αποδείξει ότι το προϊόν του σαν διπλός/πολλαπλός μονωτικός υαλοπίνακας σφραγίζει επαρκώς και οι απώλειες κυμαίνονται στα επιτρεπτά όρια.

Απαραίτητο είναι φυσικά, όπως προαναφέρθηκε, να εφαρμόζει και να τηρεί ένα Σύστημα Εσωτερικού Ελέγχου Παραγωγής (FPC) σύμφωνα με το πρότυπο ΕΝ 1279-6.

Β) FPC (Factory Production Control = Έλεγχος Παραγωγής στο Εργοστάσιο)

Το FPC είναι ένα σπουδαίο εργαλείο, ώστε η επιχείρηση να διασφαλίζει συνεχώς τη σταθερή ποιότητα των προϊόντων της. Επίσης εστιάζει όχι μόνο στη ροή της παραγωγής, αλλά και στις προμήθειες και παραγγελίες. Εδώ πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στο ότι όλες οι διεργασίες πρέπει να είναι κατανοητά δομημένες, να είναι ιχνηλάσιμες και να αρχειοθετούνται τα απαραίτητα Αρχεία. Τα Αρχεία αυτά πρέπει να διατηρούνται για τουλάχιστον 10 χρόνια.

Όσες εταιρίες εφαρμόζουν ήδη ένα λειτουργικό Σύστημα Διαχείρισης Ποιότητας (ΣΔΠ) σύμφωνα με το πρότυπο ISO 9001 είναι εύλογο να το προσαρμόσουν στις απαιτήσεις του FPC (ΕΝ 1279-6). Είναι βασικό να περιγράφονται επαρκώς οι απαιτούμενες προδιαγραφές των προϊόντων, τα σημεία και η συχνότητα των ελέγχων, έτσι ώστε να διασφαλίζεται, ότι όλα τα παραγόμενα προϊόντα έχουν τις επιδόσεις που έχουν δηλωθεί/κοινοποιηθεί στη Δήλωση Συμμόρφωσης CE. Οι απαιτήσεις σε σχέση με το FPC καθορίζονται στο αντίστοιχο πρότυπο (EN 1279-6), το οποίο είναι πολύ σαφές, λεπτομερές και απαιτητικό.

Οι βασικές διαδικασίες που απαιτούνται από το πρότυπο EN 1279-6 σχετικά με το FPC είναι οι ακόλουθες:

Πωλήσεις
Προγραμματισμός παραγωγής
Έλεγχος εισερχομένων
Παραγωγή (έλεγχοι σε όλες τις φάσεις)
Συντήρηση μηχανών και εγκαταστάσεων
Βαθμονόμηση ελεγκτικών μέσων και συσκευών μέτρησης
Εκπαίδευση προσωπικού
Διορθωτικά μέτρα
Διαχείριση εγγράφων

Αν και δεν είναι καταγεγραμμένη απαίτηση των προτύπων, αλλά απορρέει από αυτά, απαραίτητο είναι να διατίθεται στο Χρήστη του προϊόντος (π.χ. Κατασκευαστή κουφωμάτων) μια οδηγία τοποθέτησης του προϊόντος καθώς και της συντήρησής του. Από την τοποθέτηση και τη μετέπειτα συντήρηση εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό η τήρηση των υποσχόμενων επιδόσεων στη Δήλωση Συμμόρφωσης.

Γενικά ο Κατασκευαστής θα πρέπει να έχει ικανό και εκπαιδευμένο προσωπικό, που να γνωρίζει και να είναι σε θέση να παράγει σύμφωνα με τις καθορισμένες και τεκμηριωμένες διεργασίες και οδηγίες εργασίας. Επίσης πρέπει να μπορεί να χειρίζεται τις παραγωγικές μηχανές, ώστε να κατασκευάζονται τα προϊόντα σύμφωνα με τις προκαθορισμένες προδιαγραφές/απαιτήσεις και να επιτυγχάνεται ένας τεκμηριωμένος, κατάλληλος και επαρκής έλεγχος παραγωγής στο εργοστάσιο.

Για όλους τους ελέγχους και τις μετρήσεις είτε διεξάγονται στο εργοστάσιο ή σε εξωτερικά εργαστήρια, θα πρέπει να γίνεται η σχετική τεκμηρίωση (απαίτηση του FPC) και να ενημερώνονται τα έντυπα σχετικά με τα αποτελέσματα των ελέγχων των μετρήσεων. Επιπλέον θα πρέπει τουλάχιστον ανά έτος να πραγματοποιείται μια εσωτερική επιθεώρηση στο εργοστάσιο για να ελέγχεται η καλή λειτουργία του FPC. Επίσης σύμφωνα με το ΕΝ 1279-6 πρέπει να γίνονται δυο (2) δοκιμές κλιματικής συμπεριφοράς μικρής διάρκειας τον πρώτο χρόνο και στην πορεία μία (1), αν εκπληρώνονται οι απαιτήσεις στις 4 διαδοχικές μετρήσεις. Για να μπορεί να διεξάγει ο ίδιος ο Κατασκευαστής τους ελέγχους σφράγισης στο χώρο του, θα πρέπει να έχει μια εργαστηριακή μονάδα εξοπλισμένη με συσκευές που απαιτούνται για τον έλεγχο και τις μετρήσεις.!

Συνοπτικά ισχύει:

Η Σήμανση CE σύμφωνα με το εναρμονισμένο πρότυπο ΕΝ 1279-5 είναι δεσμευτική για του Μονωτικούς Υαλοπίνακες από τις 01/03/07. Αποβλέπει στην πληροφόρηση του Καταναλωτή και δεν είναι σήμα ποιότητας.
Με τη Σήμανση CE τα προϊόντα διακινούνται ελεύθερα στην Ευρώπη.
Με τη Σήμανση CE οι αποδόσεις των ιδιοτήτων των προϊόντων είναι συγκρίσιμες.
Οι ελάχιστες επιδόσεις του προϊόντος ρυθμίζονται σε εθνικό επίπεδο.
Τα δύο βήματα για τη Σήμανση CE είναι:
- ITT (Τεχνικό Εγχειρίδιο – Αρχικές μετρήσεις).
  
  Υποχρεωτική μέτρηση: η πρόσληψη υγρασίας ή η απώλεια αερίου).
- FPC (Έλεγχος της Παραγωγής στο Εργοστάσιο).
Οδηγία Τοποθέτησης και Συντήρησης.
Με τη Δήλωση Συμμόρφωσης ο Κατασκευαστής δεσμεύεται για τις επιδόσεις του προϊόντος.

Παράδειγμα Σήματος Πιστότητας CE

Άρθρα & Νέα

Σήμανση CE για μονωτικούς υαλοπίνακες

Εκπρόσωπος του ift Rosenheim Hellas